18 Comments
User's avatar
Nienkelet Smeenk's avatar

Mooi artikel Nina!

Expand full comment
Sara's avatar

Al 12 jaar lang doet mijn man het werk als het op anticonceptie aankomt (en ook nog eens 100% succesvol): voor het zingen de kerk uit. Ideale anticonceptie als je het mij vraagt en ook nog eens geen schoonmaakwerk achteraf. Alleen een vieze sok van manlief 😂👌🏼

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Hoi. Het is niet 2 op de 100 die zwanger worden bij Sensiplan/symptothermaal, maar 24. Zie oa https://richtlijnen.nhg.org/files/pdf/100_Anticonceptie_april-2023.pdf

Edit: Deze richtlijnen zijn (waarschijnlijk) gebaseerd op een onderzoek van Trussel, waarin alle fertility awareness based methods onder 1 noemer zijn geplaatst. Dat is dus ook geen betrouwbare maat. De 1.8 voor sensiplan is echter gebaseerd op een ouder onderzoek, met niet al te betrouwbare data.

Expand full comment
Nienkelet Smeenk's avatar

Natuurlijke methodes worden vaak op één hoop gegooid. Vandaar drie keer onder elkaar ‘24’ voor de gebruikerszekerheid in de NHG-standaard, terwijl de cijfers voor de methodezekerheid wél gedifferentieerd weergegeven zijn. De NHG is hierover al benaderd middels een schrijven van Frank-Herrmann uit Duitsland. Dit zouden ze moeten aanpassen. Hopelijk wordt dit rechtgezet in de volgende versie van de NHG-standaard.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

De 24 komt inderdaad uit een onderzoek waar dit onder elkaar is gezet, kom ik zojuist achter na graafwerk. Dus ook dat is niet een goede maat. De 1.8 is echter ook niet waarheidsgetrouw, want gebaseerd op gammele data. Om die 1.8/2 zo te vergelijken met de waardes van de pil, is erg scheef. De data van de pil is namelijk wel heel ruim en van hoge kwaliteit. Die voor sensiplan is gebaseerd op 1 enkel onderzoek.

Expand full comment
Roeliene van Steinvoorn's avatar

Het is heel wat Adriaan, om als journalist 40 jaar degelijk Duits wetenschappelijk onderzoek te betitelen als 'gammel'. Ik tel 90 wetenschappelijke publicaties op sensiplan.de/en/professionals/science-publications. Vele professoren en andere wetenschappers hebben hun naam en reputatie hieraan verbonden.

Dus tegen iedereen die deze comments leest zou ik willen zeggen: verdiep je in Sensiplan als je het interessant vindt en de meest complete kennis over je cyclus wilt krijgen!

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Heb je uberhaupt zelf die onderzoeken doorgelezen? In plaats van tellen, even lezen wat er staat? Ik durf er vergif op in te nemen van niet, want geen van de papers betreft een onderzoek naar de effectiviteit (op basis van een snelle blik). Maar goed, gelukkig kun je tot 90 tellen

Expand full comment
Roeliene van Steinvoorn's avatar

Ik ben inderdaad voorzitter van het bestuur van NFP-Nederland die het merk sensiplan© in licentie heeft van de organisatie in Duitsland. Je hoeft geen vergif in te nemen hoor, ik heb niet alles gelezen, al heb ik wel veel wetenschappelijke onderzoeken gelezen, ook buiten deze lijst. Nu jij nog!

Het gaat erom dat dit onderzoek van Petra Frank-Herrmann het beste prospectieve onderzoek is, dus deze resultaten zijn het meest betrouwbaar. Daarom refereren we steeds naar dit onderzoek. Het heeft de WHO in 2018 overtuigd (via een studie van Mannhart et al.) om de betrouwbaarheidscijfers van 24 naar 2 typical use aan te passen. De WHO geeft altijd afgeronde betrouwbaarheidscijfers, vandaar de 2 en niet de 1.8. Dit betrouwbaarheidscijfer voor alle sympto-thermale methoden klopt overigens ook niet in onze optiek, omdat deze cijfers alleen voor Sensiplan gelden en niet voor àlle sympto-thermale methoden.

De cyclusbank in Heidelberg is op dit moment overigens de grootste ter wereld. Overigens is het goed te weten dat uit alle retrospectieve onderzoeken de betrouwbaarheid van Sensiplan (voorheen Natural Family Planning volgens de Deutsche Arbeitsgruppe) altijd onder de 3 blijft. Verder is het nog interessant om te vermelden dat onbedoelde zwangerschappen ontstaan door bijvoorbeeld condoom, gewoon worden meegerekend in de betrouwbaarheid van Sensiplan in de praktijk.

Vergelijk Sensiplan alsjeblieft niet met Vitakruid.

Ik heb je via mijn man inderdaad 'bestookt' met twee links (200 letters beschikbaar) naar belangrijke bronnen van actuele wetenschappelijke kennis, die nog niet is doorgedrongen in de gelederen van de NHG. (Ik heb namelijk zelf geen LinkedIn en wilde dit liever niet publiekelijk doen).

Het betreft de gynaecologische richtlijn die onlangs in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland is vastgesteld, waarin gynaecologen alleen nog de evidence-based sympto-thermale methodes adviseren. De andere link betreft het komende wetenschappelijke congres in Leuven over fertility awareness based methods, op 15 november 2024 waarin iedereen die dat wil kennis kan maken met de wetenschappers. Beide bronnen leken me onmisbaar voor jou als wetenschapsjournalist en strijder tegen de kwakzalverij.

Als je hierover door wil praten maak ik graag een persoonlijke afspraak met je.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Dank voor je uitgebreide reactie, maar volgens mij blijft mijn hoofdpunt staan: die 1,8/2 is gebaseerd op een enkel onderzoek en op dat onderzoek is eea aan te merken

Verder zou ik graag een link krijgen van die retrospectieve onderzoeken, als je die hebt.

En qua vergelijk met vitakruid. Dat is snel gedaan, want we praten hier in de omgeving van een officiële ambassadeur van dat merk

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Oh wacht? Ik zie t al, Roeline zit in het bestuur van Sensiplan. Tevens heeft ze haar man me via linkedin laten bestoken met allerlei sensiplan gerelateerde websites. Heel normaal gedrag

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Leuk, maar dit zijn niet de onderzoeken die zijn meegenomen door rutgers, de systematische reviews die worden aangehaald, de richtlijnen of t WHO. Zelfs sensiplan zelf haalt op de website in belgie alleen het betreffende onderzoek aan om die 1,8 te onderbouwen en niets uit die lijst. Wat zegt dat, denk je? Ik kan je ook wel een paar websites met ellenlange referenties geven van bv vitakruid. Een lange lijst met wetenschappelijk klinkende papers betekent niet dat iets goed is onderbouwd.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Overigens is het volgens het onderzoek dat who zelf aanhaalt, referentie 37, ook 24. Ze hebben dit verkeerd in de tabel gezet.

Kan ik ervan uitgaan dat je dit spoedig aanpast? Dank

Expand full comment
Nina Pierson's avatar

Hey Adriaan, goed je oplettendheid. Ik heb dit artikel door expertise centrum voor seksualiteit Rutgers laten checken en zij houden ook deze cijfers aan. De tabel die ik opneem is ook van hen afkomstig. Ik ga eerst goed uitzoeken waar de verschillen vandaan komen. WHO heeft namelijk ook deze tabel waar zij wel 2 aanhouden: https://cdn.who.int/media/docs/default-source/reproductive-health/contraception-family-planning/mechanisms-of-action-and-effectiveness-of-contraception-methods.pdf?sfvrsn=e39a69c2_1 Zal WHO iig een bericht sturen 👍🏻

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Hi,

De tabel komt uit een rapport waarbij de WHO zelf verwijst (ref 37) naar dit onderzoek: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21477680/

Hierin lezen we in tabel 1 ook 24 terug. Daarbij zijn de richtlijnen altijd gebaseerd op de laatste wetenschap en overzichtsstudies. Bij het raport van Rutgers is het niet duidelijk waar zij hun 2 op de 100 vandaan halen. Op zn minst is het hoe dan ook wel zo zuiver om het getal in de richtlijnen te benoemen en aan te geven dat het ergens mis lijkt te gaan ih rapport vd who. Nu oogt het alsof sensiplan betrouwbaarder is (qua effectiviteit) dan de pil en vrijwel elk medisch specialist zal je vertellen dat dit simpelweg niet zo is

Expand full comment
Nina Pierson's avatar

Ik heb het doorgezet naar Rutgers. Rutgers is het expertisecentrum op dit gebied in NL en werkt juist weer samen met medische specialisten dus ik ga met hen kijken wat er aan de hand is. Kom zelf ook bij dit onderzoek op PUPMED terecht waar wel weer naar die 2 wordt gerefereerd bij de gebruikerszekerheid van Sensiplan (ook andere cijfers waar ik niet zo 123 uit opmaak welke methodes dat zijn). https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30095777/ Kortom working on it.

Expand full comment
Adriaan ter Braack's avatar

Top ik hoor 't wel. De conclusie in jouw aangehaalde onderzoek is echter wel dat er geen enkel high quality onderzoek is meegenomen in de review, wat betekent dat het sowieso wankel is. Daarbij kan ik de gegevens van deze review niet in zien (heb de pdf opgevraagd) maar wordt er op de website van Sensiplan verwezen naar dit onderzoek van Frank-Hermann, waar ook 1.8 uitrolt: https://www.sensiplan.nl/wp-content/uploads/2020/05/The-effectiveness-of-a-fertility-awareness-based-method.pdf. Ook wordt er verwezen naar een ander paper (https://www.sensiplan.nl/wp-content/uploads/2020/05/Fertitily-awareness-based-methods-of-family-planning.pdf) waarbij de cijfers weer zijn gebaseerd op enkel en alleen het eerste onderzoek van Frank-Hermann.

Dit onderzoek is echter uit 2007, waarbij de richtlijnen zijn gebaseerd op recentere onderzoeken, laatste update in 2023. Ik heb zo'n flauw vermoeden dat Rutgers hier zich ook op baseert.

Expand full comment