Kinderboeken met een boodschap
De twaalf mooiste verhalen die kinderen helpen groeien in hun binnenwereld
Ik hou van voorlezen aan m'n kinderen — maar kinderboeken met een mooie levensboodschap tillen die ervaring naar een heel ander niveau. Niets mooiers dan zelf een traantje wegpinken terwijl je kind een waardevolle les meekrijgt die tegelijk een goede reminder is aan jezelf. Daarom vroeg ik de expert op het gebied van kinderboeken Eline Rottier van Boekwijzer naar haar 12 mooiste kinderboeken met een boodschap.
Ze vertelt mij:
Kinderen groeien op in een wereld vol gevoelens, vragen en ervaringen die ze nog niet altijd kunnen plaatsen. Ze maken ruzie, missen iemand, voelen zich boos of onzeker, willen erbij horen of juist zichzelf blijven. En terwijl ze daarmee worstelen, zoeken ze – vaak zonder het zelf te weten – naar herkenning, houvast en woorden voor wat ze voelen. Goede kinderboeken kunnen daarin een enorme rol spelen. Ze geven taal aan wat nog onuitgesproken is, laten zien dat je niet de enige bent, bieden troost of juist een nieuwe blik. Ze helpen kinderen groeien in hun binnenwereld. Het is voor ouders wat mij betreft de perfecte aanleiding om een mooie levensboodschap door te geven, op een speelse manier.
In deze lijst vind je 12 parels die op een beeldende, verrassende of ontroerende manier thema’s aanraken die kinderen (en wij) allemaal tegenkomen. Zoals emoties begrijpen, ‘nee’ leren zeggen, boosheid uiten, delen, verdriet toelaten, weer opstaan na een moeilijke ervaring en jezelf mogen zijn – van binnen én van buiten.
Nederland zakte weg naar plek 43 op de Global Gender Gap Index van het World Economic Forum. De komende vier weken publiceer ik vier artikelen die onderzoeken hoe dit kan. Upgrade je abonnement om niets te missen.
Zulke boeken verdienen een plek in elk huis, elke klas, elke kinderhand. En wij brengen ze met liefde onder de aandacht. Want hoe mooi is het dat er voor bijna alles wat een kind bezighoudt een krachtig en schitterend boek geschreven is?
Help mee onze inspiratielijst compleet te maken: deel jouw favoriete boek met een waardevolle boodschap in de comments!
Onzichtbare dingen
Van Andy J. Pizza
Onzichtbare dingen van Andy J. Pizza en Sophie Miller is een boek dat ik elk gezin, elke klas, elke docent en opvoeder gun. Sommige dingen kan je niet zien, ze zijn onzichtbaar en juist daarom zo het ontdekken waard. Pak dus je onzichtbare toverbril van het schutblad, zet hem op en verdwijn in de wereld van onzichtbare dingen. Kijken, horen, ruiken, proeven, voelen… Er is ruimte voor dat alles. Voor herkenning en nieuwe perspectieven, voor de mooie en makkelijke kanten en ook voor de nuances, de minder fijne en complexe aspecten. Zo zie je bijvoorbeeld dat angst soms geen fijne emotie is, maar ook dat angst je kan helpen om voorzichtig te zijn.
Het is nu eenmaal niet zo eendimensionaal in het leven: dat wat lastig voelt, kan soms ook iets waardevols met zich meebrengen. De beeldschone beelden zijn schitterend met de taal verweven en brengen het onzichtbare kleurrijk en met subtiele details tot leven. Dit leeftijdloze boek nodigt uit om te bladeren, ontdekken, praten en stil te staan bij dat wat (te) vaak aan onze aandacht ontsnapt. Het geeft ons een speelse, diepzinnige reis door emoties, stemmingen, sferen en zintuiglijke waarnemingen die vaak onbenoemd blijven, terwijl het zo waardevol is om dingen als verlangen naar vroeger, een enge sfeer, dankbaarheid, een rilling (of dat allemaal bij elkaar) te kunnen herkennen.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Zelf doen! zegt Kleine Ezel
Van Rindert Kromhout
Oef, wat een geluk! In deze dikke, grote bundel zijn zeven verhalen van Kleine Ezel gebundeld.
Het is een feest der herkenning voor ouders en kinderen, want geen eigenwijze emotie is de Kleine Ezel vreemd. Zo voelt hij zich in het eerste (en meteen een van mijn lievelingsverhalen) hoofdstuk al heel groot. Dus als hij een tekening naar Feestvarken wil brengen, hoeft mama Ezel niet mee. Vol goede moed gaat hij op weg, maar de tocht blijkt langer en lastiger dan hij dacht. Natuurlijk was Mama Ezel nooit ver (kinderen zullen het heerlijk vinden om haar op elke schitterende spread te zoeken en aan te wijzen). En dat was dan pas het eerste ontroerende verhaal van meesterverteller Rindert Kromhout. De tekeningen van Annemarie van Haeringen zijn al even hartveroverend prachtig. Deze klassieker mag in geen kinderkamer ontbreken!
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Morgen ben IK de baas!
Van Jörg MühleVertaling
Als Wezel thuiskomt, is Beer aan het spelen met Das. En dát is dus niet de bedoeling: ‘Das is mijn vriend!’ roept Wezel. ‘Jij mag niet zomaar met hem spelen!’ Als Das voorstelt om gezellig met zijn drietjes te spelen, is Wezel meteen enthousiast: ‘Vader en moedertje!’ roept hij. ‘Ik was de moeder en Das was de vader en jij was het kind.’ En daar is Beer het natuurlijk niet mee eens. Hij moet ALTIJD het kind zijn en is het zat dat Wezel steeds de baas wil spelen. Wat volgt is een heerlijk heen en weer gepingpong van beschuldigingen, voorstellen, gewelles en genietes.
Jörg Mühle laat prachtig zien hoe lastig, vermoeiend, grappig én leuk het is om te leren samen spelen en hoe iedereen dat anders ervaart. Morgen ben ik de baas is een feest der herkenning!
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Beer
Van Natalia Shaloshvili
Soms is het zo moeilijk om te zeggen wat je écht voelt. Het onvergetelijke prentenboek Beer van Natalia Shaloshvili laat hartverwarmend én heel grappig zien wat er gebeurt als je alles altijd maar inslikt.
Beer wordt keer op keer iets gevraagd. Terwijl hij denkt: ‘O nee’, ‘Echt niet!’, ‘Moet dat?’, antwoordt hij braaf met: ‘Ja hoor’, ‘Tuurlijk’, of ‘Ga je gang’.
Je begrijpt: dat kan niet goed gaan. Beer denkt en denkt… en dan: ‘AAAAARRRGH!’ komt alles er tot grote verbazing van zijn vrienden uit. En juist als je denkt dat het daarmee voorbij is, volgt een hilarische plottwist die het verhaal helemaal af maakt.
De illustraties van Shaloshvili zijn van een buitencategorie. Haar werk doet in zijn expressieve minimalisme denken aan Jon Klassen. Beiden leggen met een enkele blik of subtiele houding een ongekende zeggingskracht in hun beelden. Tegelijkertijd geven de zachte, warme vormen het werk van Shaloshvili onmiskenbaar een eigen signatuur. Beer is voor mij nu al een klassieker.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Lars de dwarse dromedaris — favoriet van m’n zoon die met zijn 4 jaar soms ook net zo dwars ligt als Lars
Van Rachel Bright
Als de zon opkomt is het tijd om naar de oase te trekken. Alle dromedarissen zijn er klaar voor, behalve Lars. Hij heeft geen zin. Hij draalt, klaagt, dramt, zwoegt, zweet, mokt en baalt zo hard dat de rest genoeg heeft van zijn dwarse gemok en niet meer op hem wil wachten. Wat zal Lars doen? Blijven hangen in zijn boze bui of kiest hij voor een lach?
Het begon allemaal ooit bij dat meesterlijke, tranentrekkende (ik schiet nog steeds vol als ik eraan denk), belangrijke prentenboek Een leeuw in de muis en dit is alweer het achtste, beeldschone prentenboek van Rachel Bright en Jim Field dat in een schitterend rijmende vertaling van Bette Westera in Nederland verschijnt. Ik kan niet kiezen welk boek (welke les) ik het mooist vind, maar weet wel dat Lars de dwarse dromedaris wederom een uitzonderlijk fijn, mooi en grappig voorleesverhaal is vol adembenemende vergezichten, herkenbare emoties en een liefdevol einde. Een serie om te verzamelen!
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Vlinderkind
Van Marc Majewski
Wat een ontroerend mooi en belangrijk prentenboek over jezelf willen en mogen zijn.
Een klein jongetje heeft in zijn sprookjesachtig gezellige slaapkamer wonderschone, zwierende vleugels geknutseld. ‘Ik ben een vlinder!’ roept hij uit. Buiten gaat hij op in een schitterend spel dat in de fijne vertaling van Edward van de Vendel heerlijk voorleest: ‘Als ik mijn vleugels opensla… dan zwier ik en ik zwaai, dan dol ik en ik draai, dan klapper en dan flapper ik.’ Tot hij hard en abrupt wordt onderbroken door nare pesters.
Het verdriet van het jongetje, zittend op zijn bed, is hartverscheurend raak geschilderd. Zijn lieve vader troost hem en vraagt hem wat hij wil doen. ‘Opnieuw beginnen’, zegt hij dapper. En na weer ‘pakken en plakken en stikken en schetsen en hechten en vlechten’ laat het vlinderkind zich nog eens aan de pestkoppen zien…
De tekeningen van Marc Majewski zijn werkelijk verbluffend mooi. Ik zou ze allemaal wel aan mijn muur willen hangen. Vlinderkind vliegt recht je hart in.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Bob Popcorn kan niet stoppen met ontploffen
Van Maranke Rinck
Jullie zagen Bob Popcorn misschien al eens voorbijkomen, omdat veel kinderen zo dol zijn op de geweldige serie voor beginnende lezers die er over hem bestaat. Dit is het fantastische prentenboek over dit lievelingspersonage.
Bob is een heel bijzondere maïskorrel. Hij heeft twee armpjes, twee beentjes, altijd honger en wordt om de haverklap woest. Als dat gebeurt ontploft hij en wordt hij een popcorn. In Bob Popcorn kan niet stoppen met ontploffen kondigt Bob zelfverzekerd aan dat het vanaf nu allemaal anders zal lopen: ‘Mij zie je niet meer ontploffen!’ Vol overgave en zelfbeheersing toont hij hoe hij zijn driftbuien in toom houdt. Hij ademt in en uit, hij telt tot tien, hij mediteert, hij schreeuwt zijn woede weg… Maar Bob? Af en toe ontploffen, is toch juist BEST wel lekker?
Dit prentenboek is niet alleen ongelooflijk grappig, goed geschreven en subliem geïllustreerd, het is óók heel helpend om te lezen met je kind als het even heel boos is of was.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
Als grote hond huilt — nog een favoriet van m’n zoon, met name de pagina vol hondendrollen
Van Tamara Bos
Grote hond huilt. En dat vindt kleine hond niet fijn. Helemaal niet fijn.Vertederend betreedt kleine hond de pagina met bloemen, springt op een trampoline om de vacht van grote hond te beplakken met pleisters, graaft botten op, neemt grote hond mee naar een veld vol poepende en plassende honden voor het geval dat het om die boodschap zou gaan.Niets helpt. De tranen blijven komen. Alles zit vol. Boordevol.Tamara Bos en Barbara de Wolf bouwen de spanning en de wanhoop van kleine hond filmisch op. Steeds koortsachtiger zoekt kleine hond naar een oplossing. Niets helpt. In de levendige illustraties zie je het traanwater hoger en hoger komen, tot het de honden als een enorme golf dreigt te overspoelen. Het dramatische effect is schitterend. Kleine hond weet het niet meer en moet nu zelf ook huilen.Dan vertelt grote hond dat ze verdrietig is. Dat huilen niet erg is, maar soms gewoon moet. Als daarbij een sublieme tekening van grote hond als opgezwollen reuzehond vol met tranen in beeld verschijnt, ziet kleine hond dat het véél erger zou zijn als grote hond alle tranen binnenhield. Het is een even grappig als ontroerend besef. En zo eindigt dit waardevolle, troostende prentenboek prachtig. Het toont zacht en invoelbaar dat verdriet bij het leven hoort, ook voor een volwassene.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
De haas die niets wilde delen
Van Steve Small
‘Waarom zou ik delen? dacht de haas. Hoe meer ik weggeef, hoe minder er overblijft voor MIJ.’
De haas is dol op zijn rapen en piekert er niet over om die met iemand te delen. Zeker niet met zijn nieuwe buren, een vriendelijke konijnenfamilie. Zelfs als ze hem hun soep aanbieden blijft hij nijdig. Maar dan duikt er een hongerig zwijn op en blijkt de haas lang niet zo egocentrisch als hij dacht. De meeslepende scènes en de natuur in dit mooie prentenboek zijn door Steve Small prachtig verbeeld. Ze brengen de humor, spanning en warmte uit het verhaal knap samen. Wat een heel grappig en waardevol lievelingsverhaal over vriendschap en leren delen.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
De sterren / De picknick en andere verhalen
Van Jarvis
De kinderboekenwereld is twee prachtige personages rijker. Of ze nu een bijzondere bloem ontdekten, gingen picknicken zonder picknick, niet even goed konden schilderen of samen wegkropen onder een knus dekentje… het was allemaal even heerlijk om mee te maken en vol herkenbare emoties. De verhalen in de tweede bundel zijn even grappig en slim geschreven verhalen. Ze tonen weer hartverwarmend hoe het is om een allerbeste vriend te hebben. En ook hoe het is om ruzie te hebben en dat weer goed te maken. De zachte, emotievolle tekeningen passen perfect. Deze bundels zijn geweldig om kinderen kennis te laten maken met wat langere verhalen.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
De restjes van de zon
Van Edward van de Vendel
De hele zomer doen alsof er niks aan de hand is en dan zomaar wegblijven? De dieren achterlaten met al die somberheid? Vos Uil en Das vinden de zon maar een gladjakker. Een dikke vette… dinges! Tot Veldmuis oppert dat de zon vast ergens wat restjes van haar stralen voor hen heeft achtergelaten. Vol goede moed gaan ze op zoek. Maar als ze niks vinden, gaan de snorharen en dierenschouders steeds meer hangen…
In zijn prachtige vertelling (dit is een boek met lekker veel tekst) laat Edward van de Vendel de dieren het plezier en de vrolijkheid terug vinden op een plek waar ze het niet zochten. De zoektocht, de natuurpracht, de briljante vondst en de dieren worden door Jet Parent betoverend verbeeld. De restjes van de zon is (ook) een hoopvol boek in verdrietige tijden.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
De magische wetenschap achter emoties
Van Jen Daily
In dit fraaie, waardevolle moet-je-hebben-boek laat expert Jen Daily ons de fysiologie en neurowetenschap achter alles wat we voelen en doen prikkelend, uiterst origineel én verhalend begrijpen zonder de magie van dat alles uit het oog te verliezen. Per gevoel wordt uitgebreid en beeldend verteld wat er in je lichaam gebeurt als je de emotie hebt. Door te snappen wat je voelt, weet je ook welke aanpak het beste helpt bij welk soort gevoel. En daar mag je met geweldige, creatieve, interactieve doe-opdrachten mee aan de slag. Zo leer je bij boosheid welke verschillende soorten boos er zijn, maak je een woedevulkaan, ga je de woede weg stampen en doe je een scan om je woede uit je lichaam te duwen. De opdrachten bij de andere gevoelens zijn even bijzonder en helpend. De vele krachtige illustraties van Gwen Millward zijn vol energie. Haar levendige, intieme, kleurrijke tekeningen passen perfect bij de toon van het boek.Geweldig voor kinderen én ook fantastisch voor iedereen die met kinderen werkt of leeft.
Meer weten? Ga hier naar het boek.
We zijn heel erg benieuwd naar jouw favoriet! Deel die hier in een comment:
Via de linkjes in dit artikel kan je het boek bij de boekhandel bestellen of ga met deze tiplijst naar de bibliotheek.